ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ Golden shower วงศ์ LEGUMINOSAE - CAESALPINIOIDEAE ชื่ออื่นๆ ราชพฤกษ์, ลมแล้ง

คูนมีถิ่นกำเนิดแถวเอเชียเขตร้อนเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ใบเป็นช่อประกอบ รูปไข่แกมขอบขนาน ดอกช่อออกที่ปลายกิ่ง ห้อยเป็นโคมระย้า กลีบดอกสีเหลือง มี 5 กลีบ ผลเป็นฝักทรงกระบอก ฝักอ่อนสีเขียว ฝักแก่สีดำ มีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดรูปรีแบนสีน้ำตาล มีเนื้อหุ้มเมล็ดสีดำเหนียว

ราก ใบ ดอกและเปลือกมีสรรพคุณเป็นยาระบาย รักษาขี้กลาก แก้ฝี แก้บวม แก้ไข้ หัวมีสรรพคุณแก้ไข้ สมานแผล เปลือกเมล็ดและเปลือกฝักมีสรรพคุณถอนพิษ ทำให้อาเจียน กระพี้มีสรรพคุณแก้ปวดฟัน แก่นมีสรรพคุณขับพยาธิไส้เดือน ฝักมีสรรพคุณแก้กระหายน้ำ ขับเสมหะ แก้จุกเสียด ลดไข้ แก้ร้อนใน แก้ปวด

ดอกคูนหรือราชพฤกษ์ เป็นดอกไม้ประจำชาติไทย และเป็นหนึ่งในไม้มงคล 9ชนิด ในพิธีวางศิลาฤกษ์ อันได้แก่ ราชพฤกษ์ ชัยพฤกษ์ ขนุน ทองหลาง ไผ่สีสุก ทรงบาดาล สัก พะยุง และกันเกรา เนื้อในฝักคูณ แก้อาการท้องผูกได้เป็นอย่างดี โดยการนำเอาเนื้อฝักที่แก่แล้วเอามาขนาดนิ้วหัวแม่มือ หรือประมาณ 4 กรัม ต้มกับน้ำ ใส่เกลือเล็กน้อย ดื่มตอนเช้าก่อนอาหาร คนไทยทางภาคเหนือ ไม่นิยมปลูกต้นคูนในบริเวณบ้านเรือนเพราะคูนมีชื่อท้องถิ่นทางภาคเหนือว่า ลมแล้ง

เปลือกต้นมีสาร flavonol และ xanthone glycosides เมล็ดมีสาร Galactomannan, ฝักมีสาร fistulic acid, anthraquinone, diterpene และ tannins รากมีสาร Rhamnetin 3-0 gentibioside สารสกัดจากรากมีฤทธิ์ยับยั้งเอ็นไซม์ acetylcholinesterase สารสกัดจากเมล็ดมีฤทธิ์ลดคอเลสเตอรอล สารสกัดจากใบมีฤทธิ์ต้านการเกิดพิษที่ตับ และสารสกัดจากลำต้นและใบมีฤทธิ์ต่อต้านอนุมูลอิสระ